بتن مخلوط آماده، بتنی است که در بچینگ (کارگاه وزن کردن شن سیمان و آب برای مخلوط کردن)، بر طبق طرح اختلاط، ساخته می‌شود. بتن مخلوط آماده یک نوع از مخلوط بتن است که اغلب در ساخت‌وساز استفاده می‌شود.
مخلوط کردن سنگ‌دانه‌ها (مصالح درشت و ریز)، سیمان، آب، و مواد افزودنی؛ برای رسیدن به مخلوط مهندسی شده، به‌منظور ساخت بتن در کارگاه بچینگ انجام می‌شود.
بعد از اینکه مخلوط تبدیل به بتن شد به مکان موردنظر توسط کامیون مخلوط‌کن (میکسر) که حالت خمیری بتن را تا زمانی که به مکان تحویل داده شود، نگه می‌دارد؛ فرستاده می‌شود.
فهرست مطالب:
- انواع بتن مخلوط آماده
- چند فاکتور مهم مربوط به بتن مخلوط آماده
- مزایای بتن مخلوط آماده
- معایب بتن مخلوط آماده
انواع بتن مخلوط آماده
به‌طورکلی، سه نوع بتن آماده بر پایه روش‌های اختلاط وجود دارد. این طبقه‌بندی همچنین مربوط به زمانی که بتن‌ها مخلوط می‌شوند نیز، می‌شود. آنها به ترتیب زیر هستند:
- مخلوط بتن انتقالی
- مخلوط بتن انقباضی
- بتن مخلوط شده مرکزی
مخلوط بتن انتقالی
این نوع از بتن همچنین به‌عنوان بتن مخلوط شده کامیونی نیز شناخته می‌شود. مخلوط کردن بتن در حالت انتقالی و با استفاده از کامیون مخلوط‌کن، انجام می‌شود. اغلب، بخشی از فرایند اختلاط در کامیون انجام شده و تکمیل آن در سایت انجام می‌شود.
مهم‌ترین چیز در این نوع از مخلوط سازی، این است که ما مخلوط مصالح دانه‌ای و سیمان را جدا از آب نگه می‌داریم آب درست قبل از ریخت بتن اضافه شده و فرایند مخلوط سازی کامل می‌شود.
این روش از مشکلات مربوط به کارایی بتن همانند کم‌شدن اسلامپ جلوگیری می‌کند و در مقابل خصوصیات شکل‌پذیری بتن و غیره را حفظ می‌کند. علاوه بر این، این روش از مشکلات ایجاد شده در طول حمل‌ونقل بتن از کارگاه بچینگ را، اجتناب می‌کند.
ظرفیت کامیون می‌تواند از ظرفیت یک کامیون معمولی کوچک‌تر باشد؛ بنابراین، مقدار بتن به‌ازای هر کامیون، می‌تواند کمتر باشد.
مخلوط بتن انقباضی
بتن انقباضی یکی از گزینه‌هایی است که برای افزایش حجم بتن حمل شده توسط کامیون استفاده می‌شود. مخلوطی از سیمان، مصالح دانه‌ای و آب به‌عنوان یک معیاری برای کاهش حجم اجرا می‌گردد. عملیات کامل مخلوط سازی در داخل ترانزیت و یا سایت انجام می‌گردد. با استفاده از این روش، حجم بتنی که داخل کامیون بارگیری می‌شود می‌تواند افزایش یابد.
مخلوط بتن مرکزی
این یک نوع از بتن است که به طور گسترده در صنایع ساخت‌وساز استفاده می‌گردد و ما از قبل آن را به‌عنوان بتن مخلوط آماده می‌شناسیم. بتن در کارخانه‌ها مخلوط شده و در داخل کامیون مخلوط‌کن بارگیری می‌شود. در داخل کامیون هیچ عمل مخلوط سازی انجام نمی‌گردد و فقط عمل دوران بتن برای حفظ حالت خمیری بودن بتن، حفظ صورت می‌گیرد. این کارگاه‌ها به‌عنوان واحدهای صنعتی مخلوط‌کن مرطوب و یا واحدهای از پیش اختلاط شناخته می‌شوند.
چند فاکتور مهم مربوط به بتن مخلوط آماده
طرح اختلاط
بتن مخلوط آماده بر طبق روش‌های تکنیکی برای طرح اختلاط مهندسی ساخته می‌شود. اغلب موارد بتن مخلوط آماده به‌صورت دسته‌بندی بر پایه وزن است که تمام مواد در داخل محفظه مخلوط کردن بر حسب وزن ریخته می‌شود. مواد افزودنی ممکن است بر حسب حجم تعیین شده توسط متصدی کار، اضافه شود.
قبل از مرحلة بتن‌ریزی از بتن مخلوط آماده در پروژه، مخلوط‌های آزمایشی برای تضمین مقاومت مدنظر طرح اختلاط، آماده می‌شود.
تنظیم کردن زمان
معمولاً تنظیم زمان در بتن نزدیک به یک ساعت در بتن عادی است؛ هرچند برای عملیات‌های عادی این زمان کافی نیست. برای ریختن بتن در دال‌ها، ستون‌ها، دیوارها و فونداسیون گسترده و غیره بیش از یک ساعت زمان می‌برد. علاوه‌برآن، زمان سفر می‌بایست در زمان کلی بعد از اختلاط به‌حساب آورده شود.
بتن باید قبل از تنظیم زمان اولیه، به‌دقت فشرده و مورد بررسی قرار گیرد. در غیر این صورت، دوام و پایداری بتن مشکل‌ساز خواهد شد. همچنین مفاصل سرد ممکن است ایجاد شود؛ بنابراین، مواد افزودنی برای افزایش تنظیم زمان بتن، اضافه می‌شوند.
مواد افزودنی
انواع مختلفی از مواد افزودنی به بتن مخلوط آماده در بچینگ، اضافه می‌شوند. روش اضافه‌کردن مواد افزودنی بر پایة مشخصات کارفرماها می‌باشد. زمانی که انواع مختلفی از مواد افزونی به بتن مخلوط آماده اضافه می‌شود، سازش‌پذیری باید قبل از اضافه‌کردن کنترل شود.
یک روش به اسم مقداردهی دوباره وجود دارد که برای اضافه‌کردن مواد افزودنی به بتن مخلوط آماده در کامیون مخلوط سازی، استفاده می‌شود. مخصوصاً زمانی که کاهش اسلامپ بتن توسط این روش کنترل می‌شود. این روش باید بادقت بیشتر و کسب اجازه از مهندس انجام شود.
علاوه‌برآن، محدودیت‌هایی در اضافه‌کردن هر مواد افزودنی به بتن وجود دارد. از حداکثر محدودیتی که توسط کارفرما مشخص می‌شود به‌هیچ‌وجه نباید تخطی شود.
اسلامپ بتن (آزمایش کارایی بتن) در بچینگ و مکان پروژه
بعد از مخلوط کردن بتن و بارگیری در کامیون، از آن یک نمونه برای کنترل کردن نشست (خمیدگی) برداشته می‌شود. نشست در کارگاه در دفتر تحویل نوشته شده که باید به مهندس در سایت ارائه شود. این گزارش یک توضیحی از نشست مخلوط بتن، فراهم می‌آورد.
زمانی که بتن مخلوط آماده به سایت تحویل داده می‌شود، تست نشست (فرونشینی) برای کنترل نشست در سایت انجام می‌شود. نشست در سایت نشستی است که در طرح اختلاط به‌دست‌آمده. اگر در محدوده موردنظر باشد، به‌شرط قابل‌قبول بودن سایر فاکتورها، بتن قابل‌استفاده می‌باشد.
دمای بتن
دمای بتن مخلوط آماده باید به‌منظور داشتن دمای پایین از هیدراسیون، کنترل شود. بدین منظور اقدامات مختلفی برای کاهش دمای بتن مخلوط آماده انجام می‌شوند. این اقدامات عبارت‌اند از:
- استفاده از آب یخ برای مخلوط کردن بتن
- خنک‌کردن مصالح دانه‌ای
- اضافه‌کردن یخ برای جانشین کردن مقادیری از حجم آب
- خنک‌کردن محفظه مخلوط‌کن کامیون – استفاده از کیسه‌های گونی و به‌کاربستن آب
مصالح دانه‌ای
به‌محض اینکه طرح اختلاط صورت گرفت و اختلاط‌های آزمایشی آماده شدند (مقاومت‌های 7 روزه و 28 روزه مکعب‌های آزمایشی) به طور مشابه، هیچ تغییری در مصالح دانه‌ای نباید ایجاد شود.
همان‌طور که می‌دانیم؛ اگر ما منابع مواد را تغییر دهیم، (نه‌تنها مصالح دانه‌ای بلکه دیگر مواد افزودنی) طرح اختلاط تغییر خواهد کرد و نتایج به‌دست‌آمده از آزمایش مخلوط، دیگر معتبر نخواهند بود.
علاوه بر این، ازآنجاکه ما از نسل جدید روان‌کننده‌های عالی به‌عنوان مواد افزودنی استفاده می‌کنیم، تغییرات در منابع مواد به طور معکوس بر مخلوط بتن؛ ازآنجاکه آنها به تغییرات بسیار حساس هستند، اثر می‌گذارند. بنابراین نباید تغییری در منابع مواد ایجاد شود.
مزایای بتن مخلوط آماده
کیفیت بتن: نه مثل دیگر روش‌ها، تمام نسبت‌های مخلوط بدون اشتباهی به طور صحیح اضافه می‌شوند. یک اختلاط اضافه تحت کنترل انجام شده و اضافه‌کردن آب و دیگر مواد افزودنی طبق نیازمندی‌های تکنیکی انجام می‌شود؛ بنابراین ما می‌توانیم مخلوط با کیفیتی داشته باشیم.
پایداری بتن مخلوط آماده: پایداری مخلوط بتن می‌تواند حفظ بشود چه ما 20 مترمکعب یا 200 مترمکعب مخلوط کنیم. ازآنجایی‌که تمام‌کارها تا بارگذاری در کامیون مخلوط‌کن توسط تجهیزات الکترونیکی و یا مکانیکی انجام می‌شود، احتمال رخداد خطا قابل اغماض است.
مقدار تولید: هیچ محدودیتی برای مقدار حداکثر و یا حداقل وجود ندارد. تولید بتن می‌تواند بر پایة نیازمندی‌های پروژه ساخته شود.
کارآمدی تولید: تولید بتن می‌تواند بسیار کارآمد انجام شود؛ درجه تولید بسته به‌اندازه محفظه مخلوط‌کن است. هرچند فرایند تولید می‌تواند تا زمان اتمام کار به طور مداوم انجام شود. به‌علاوه زمان تولید یک مترمکعب از بتن در مقایسه با دیگر روش‌های دستی، کمتر است.
سایت بدون انبار ذخیره: وقتی بچینگ در محل پروژه واقع نشده باشد، هیچ فضای اختصاصی در سایت پروژه نیاز نخواهد بود. در بعضی موارد مخصوصاً پروژه‌های بزرگ، بچینگ به‌خاطر تقاضای ساخت‌وساز در محل سایت پروژه واقع می‌شود. در چنین مواردی ما نیاز به انبار ذخیره مواد داریم.
ذخیره‌سازی مواد: ازآنجاکه مواد در شرایط کنترل شده استفاده می‌شود، مواد ضایعاتی حداقل هستند. خصوصاً سیمان در سیلو نگهداری شده و در زمان حمل آن به سیلو و یا محفظه مخلوط سازی، مواد ضایعاتی وجود ندارد.
اثر محیط زیستی: اثرات محیط زیستی فرایند تولید حداقل هستند. نیاز به سوختن هیچ نوع گازی نیست چراکه کل فرایند الکتریکی می‌باشد.
معایب بتن مخلوط آماده
تأثیرگذاری بر زمان: اغلب موارد کارگاه مخلوط سازی از سایت ساخت‌وساز دور است؛ بنابراین زمانی طول خواهد کشید تا مخلوط بتن به سایت برسد؛ زمان موردنظر بتن باید مطابق پروژه تنظیم شود. همچنین ازدحام ترافیک می‌تواند در زمان رسیدن بتن به سایت پروژه اثرگذار باشد.
افت نشست: زمانی که فاصله زیادی تا سایت وجود دارد افت اسلامپ مشاهده می‌شود. این فقدان کارآمدی بتن است؛ بنابراین طرح اختلاط باید در شرایطی باشد که کارایی بتن به‌خاطر فاصله سفر روی ریختن بتن اثر نگذارد.
همچنین بخوانید: مشاوره و ساخت سازه بتنی
بدون دیدگاه